علت پیچ خوردن یا گره بند ناف جنین

بند ناف اتصال بین جنین و مادر طی بارداری است. زمانی که بند ناف به دور گردن جنین پیچ می‌خورد یا در بند ناف گره‌ای ایجاد می‌شود، به آن پیچ خوردن یا گره بند ناف گفته می‌شود. این رویداد ممکن است در بارداری برای هر خانمی وجود داشته باشد یا هنگام زایمان کودک قابل مشاهده باشد.

خون، اکسیژن لازم و مواد مغذی از طریق بند ناف از مادر به جنین می‌رسد. هر مشکلی که در بند ناف ایجاد شود، گاهی می‌تواند بسیار نگران‌کننده باشد. پیچ خوردگی یا گره بند ناف مشکل شایعی نیست، از هر ۳ نوزاد ممکن است یک نفر با چنین وضعیتی متولد شود.

علت ایجاد گره یا پیچ خوردن بند ناف چیست؟

جنین در رحم مادر همیشه در حال تکان خوردن است، حتی گاهی این حرکات می‌تواند برای مادر بسیار خوشایند و لذت‌بخش باشد؛ اما این حرکات بیش از حد گاهی می‌تواند منجر به گره خوردن بند ناف شود. به‌طور کلی عواملی که می‌تواند در گره خوردن بند ناف موثر باشد به شرح زیر است:

• شما دو قلو یا چند قلو باردار هستید.
• بیش از حد مایع آمنیوتیک دارید.
• بند ناف بلند است.
• ساختار بند ناف بسیار ضعیف است، در واقع ژل وارتونی در بند ناف به اندازه کافی وجود ندارد (ماده ژلاتینی نرم که از بند ناف محافظت می‌کند).

گره خوردن یا پیچ خوردگی بند ناف تنها در برخی از مواقع نادر می‌تواند منجر به مشکلاتی برای جنین شود. نوزادانی بوده‌اند که با پیچ خوردگی بند ناف به دور گردن خود متولد شده و کاملا سالم و بدون مشکل بوده‌اند.

گره خوردن و پیچ خوردگی بند ناف چه علائمی دارد؟

علائم مشخصی ناشی از این بیماری وجود ندارد، در واقع در خانم باردار هیچ علائمی ناشی از گره خوردن یا پیچ خوردگی بند ناف ایجاد نمی‌شود. در نهایت برای مادر کاملا غیر ممکن است که خودش چنین تغییری را تشخیص دهد.

به همین دلیل است که چکاپ و مراجعه منظم به پزشک معالج در طی بارداری بسیار اهمیت دارد؛ چراکه با معایناتی که انجام می‌دهد، متوجه چنین تغییری خواهد شد. پزشک علاوه بر مراقبت‌های طی بارداری، اعمال زیبایی مانند رفع ترک های شکم پس از بارداری را نیز انجام می‌دهد.

نحوه تشخیص گره بند ناف چگونه است؟

گره یا پیچ خوردگی بند ناف تنها با انجام سونوگرافی قابل تشخیص است، حتی در این مواقع تشخیص و مشاهده چنین تغییر امری دشوار خواهد بود. اگر در اوایل بارداری جنین دچار گره یا پیچ خوردگی بند ناف شد، نگران نباشید ممکن است تا قبل از تولد کودکتان، این گره باز شود.

حتی اگر گره یا پیچ خوردگی باز نشود، به این معنی نیست که کودک حتما به مشکل بر می‌خورد، در این باره با پزشک صحبت کنید تا نگرانی‌های بی‌مورد شما برطرف شود.

گره یا پیچ خوردگی بند ناف چه عوارضی دارد؟

عارضه‌های ناشی از گره خوردن بند ناف بسیار نادر است؛ بنابراین، باید استرس خود را کنترل کنید. به‌طور کلی عارضه‌های نادر و احتمالی ناشی از گره یا پیچ خوردگی بند ناف به شرح زیر است:

• میزان خونرسانی به جنین کاهش پیدا می‌کند، در نهایت ضربان قلب او کاهش خواهد یافت.
• در صورتی که در اوایل بارداری چنین مشکلی ایجاد شود، ممکن است در رشد کودک خلل وارد کند.
• در مواقع نادر منجر به کاهش حرکات جنین می‌شود.

آیا راهکاری برای جلوگیری از گره خوردن یا پیچ خوردگی بند ناف وجود دارد؟

راهکار مشخص و تعریف‌شده‌ای برای جلوگیری از آن وجود ندارد؛ اما، به‌طور کلی باید از ابتدای بارداری تحت مراقبت متخصص زنان و زایمان در کرج باشید تا در صورت بروز هرگونه مشکلی تشخیص به موقع صورت گیرد و بتوانند اقدامات فوری را برای مدیریت شرایط انجام دهند.

ویزیت‌های منظم در اواخر بارداری بسیار حائز اهمیت است، گاهی پزشک صلاح می‌داند به‌دلیل شرایط ویژه مادر، زایمان را زودتر از زمان موعد انجام دهد تا از ایجاد هرگونه مشکلات احتمالی و نادر جلوگیری شود.

به‌طور کلی هر زمان که متوجه کاهش تحرک یا بی‌تحرکی فرزند خود شدید، باید فورا با پزشک در میان بگذارید، گاهی لازم می‌داند که سزارین اورژانسی برای شما انجام شود.

کلام آخر

در اغلب مواقع بند ناف به هیچ وجه برای مادر و جنین خطری ایجاد نمی‌کند. تنها در برخی از مواقع نادر ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که پزشک برای مدیریت شرایط و جلوگیری از مشکلات خطرناک کاملا آماده است.

نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید، این است که از گره بند ناف یا پیچ خوردگی بند ناف دور گردن جنین نمی‌توان جلوگیری کرد. اگر طی بارداری دچار چنین مشکلی شده‌اید، استرس نگیرید. استرس می‌تواند وضعیت شما را بدتر کند. حتما در این مواقع با پزشک خود در ارتباط باشید تا نکات لازم را برای شما جهت کنترل شرایط ذکر کند.