نارسایی زودرس تخمدان

نارسایی زودرس یا اولیه تخمدان زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها قبل از ۴۰ سالگی عملکرد خود را متوقف می‌کنند. وقتی این اتفاق می‌افتد، تخمدان‌های شما مقادیر معمول هورمون استروژن را تولید نمی‌کنند یا تخمک‌ها را به طور منظم آزاد نمی‌کنند. این وضعیت نارسایی اولیه تخمدان نیز نامیده می‌شود و اغلب منجر به ناباروری می‌شود.

گاهی اوقات نارسایی زودرس تخمدان با یائسگی زودرس اشتباه گرفته می‌شود، اما این شرایط یکسان نیستند. زنان مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان ممکن است سال‌ها پریود نامنظم یا گاه به گاه داشته باشند و حتی ممکن است باردار شوند. اما زنان مبتلا به یائسگی زودرس پریود نمی‌شوند و نمی‌توانند باردار شوند.

بازگرداندن سطح استروژن در زنان مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان به پیشگیری از برخی عوارضی که در نتیجه استروژن پایین رخ می‌دهد، مانند پوکی استخوان کمک می‌کند.

علائم نارسایی زودرس تخمدان

علائم و نشانه‌های نارسایی اولیه تخمدان مشابه علائم یائسگی یا کمبود استروژن است. این علائم عبارتند از:

پریودهای نامنظم یا حذف شده، که ممکن است سال‌ها وجود داشته باشد یا بعد از بارداری یا پس از قطع قرص‌های ضد بارداری ایجاد شود.

• مشکل  در باردار شدن
• گرگرفتگی
• عرق شبانه
• خشکی واژن
• خشکی چشم
• تحریک‌پذیری یا مشکل در تمرکز
• کاهش میل جنسی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر قاعدگی خود را برای سه ماه یا بیشتر از دست داده‌اید، برای تعیین علت به متخصص زنان و زایمان در کرج مراجعه کنید. شما می‌توانید به دلایل متعددی پریود خود را از دست بدهید – از جمله بارداری، استرس، یا تغییر در رژیم غذایی یا عادات ورزشی – اما بهتر است هر زمان که چرخه قاعدگی شما تغییر کرد، مورد ارزیابی قرار بگیرید.

حتی اگر برایتان مهم نیست که پریود نشوید، توصیه می‌شود به پزشک خود مراجعه کنید تا بفهمید چه چیزی باعث این تغییر شده است. سطوح پایین استروژن می‌تواند منجر به تحلیل استخوان و افزایش خطر بیماری قلبی شود.

علل

نارسایی زودرس تخمدان ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• برخی از اختلالات ژنتیکی مانند سندرم ترنر موزاییک با نارسایی زودرس تخمدان همراه است.
• نارسایی زودرس تخمدان ناشی از سموم شیمی درمانی و پرتو درمانی از علل شایع نارسایی تخمدان به علت سموم هستند. این درمان‌ها می‌تواند به مواد ژنتیکی در سلول‌ها آسیب برساند. سایر سموم مانند دود سیگار، مواد شیمیایی، آفت کش‌ها و ویروس‌ها ممکن است نارسایی تخمدان را تسریع کنند.
• پاسخ سیستم ایمنی به بافت تخمدان (بیماری خود ایمنی). در این شکل نادر، سیستم ایمنی بدن شما آنتی بادی‌هایی را علیه بافت تخمدان تولید می‌کند که به فولیکول‌های حاوی تخمک و به تخمک آسیب می‌رساند. اینکه چه چیزی باعث ایجاد پاسخ ایمنی می‌شود، مشخص نیست، اما قرار گرفتن در معرض ویروس یکی از احتمالات است.
• علت نارسایی زودرس تخمدان اغلب ناشناخته است

پزشک شما ممکن است آزمایش‌های بیشتری را برای یافتن علت توصیه کند، اما در بسیاری از موارد، علت نامشخص است.

عوامل خطر

عواملی که خطر ابتلا به نارسایی اولیه تخمدان را افزایش می‌دهند عبارتند از:

• سن. این خطر بین ۳۵ تا ۴۰ سالگی افزایش می‌یابد. اگرچه قبل از ۳۰ سالگی نادر است، نارسایی زودرس تخمدان ممکن است در زنان جوان‌تر و حتی در نوجوانان نیز رخ دهد.
• سابقه خانوادگی. داشتن سابقه خانوادگی نارسایی زودرس تخمدان خطر ابتلا به این اختلال را افزایش می‌دهد.
• جراحی تخمدان. جراحی‌های مربوط به تخمدان‌ها خطر نارسایی زودرس تخمدان را افزایش می‌دهد.

عوارض نارسایی زودرس تخمدان

عوارض نارسایی اولیه تخمدان عبارتند از:

• ناباروری. ناتوانی در باردار شدن می‌تواند از عوارض نارسایی زودرس تخمدان باشد. در موارد نادر، بارداری ممکن است تا زمانی که تخمک‌ها وجود دارند رخ دهد.
• پوکی استخوان. هورمون استروژن به حفظ استخوان‌های قوی کمک می‌کند. زنان با سطوح پایین استروژن در معرض خطر بیشتری برای پوکی استخوان هستند.
• افسردگی یا اضطراب. خطر ناباروری و سایر عوارض ناشی از سطوح پایین استروژن باعث می‌شود برخی از زنان افسرده یا مضطرب شوند.
• بیماری قلبی. از دست دادن زودهنگام استروژن ممکن است خطر شما را افزایش دهد.